Bonden kondigen acties aan; cao-akkoord op de lange baan geschoven
De VO-raad verwacht geen snelle terugkeer van de bonden aan de cao-onderhandelingstafel. De bonden hebben na het afbreken van de cao-onderhandelingen op 24 september 2024 acties aangekondigd. Er komen mogelijk stakingen in december en/of januari. In dat geval zullen er geen onderhandelingen worden gevoerd en is een cao-akkoord op korte termijn uit zicht. Zo lang dat duurt, blijft een loonsverhoging voor al het onderwijspersoneel ook achterwege.
Over het belang van het terugdringen van te hoge werkdruk is geen meningsverschil tussen de cao-partijen. Het geschil zit in de gekozen aanpak. Met hun eisen richten de vakbonden hun pijlen op een aanscherping van de centrale landelijke cao-normen. Concreet gaat het om een verlaagde lesstaak (minder lesgeven), een maximale klassengrootte en een hogere opslagfactor. Net als in de afgelopen jaren kiezen de vakbonden voor generieke van bovenaf opgelegde cao-maatregelen als oplossingsinstrument voor werkdruk. Deze benadering doet geen recht aan de verschillen die er zijn tussen scholen, leraren en leerlingen en zal daarom niet werken. Ook leidt het inwilligen van de eisen op deze wijze tot grote organisatorische knelpunten omdat de benodigde extra leraren en financiële middelen ontbreken om het zonder negatieve gevolgen voor leerlingen uit te voeren.
Uiteenlopende oorzaken van werkdruk
De oorzaken van te hoge werkdruk lopen per school en per leraar uiteen. Daarom is het zo belangrijk om als schoolleider en docenten in gesprek te gaan en te investeren in onderlinge samenwerking. Ga op school na welke maatregelen effectief zijn en kijk naar overbodige en noodzakelijke taken. Neem daarbij ook de lestaak, onderwijstijd, lessentabel, klassengrootte en de opslagfactor mee in het gesprek met elkaar. Ofwel, bezie de voorliggende vraagstukken in samenhang, voer het gesprek als professional en maak hierover afspraken in het taakbeleid. Dat laatste is wel een passende verplichting die in de cao kan worden opgenomen en is daarom ook door de VO-raad op tafel gelegd. Helaas hebben de bonden dat afgewezen.
Cao-akkoord in het primair onderwijs
In het Onderwijsakkoord van 2022 hebben sociale partners toegezegd een nieuwe loonkloof tussen het primair en voortgezet onderwijs te voorkomen. Om aan deze toezegging te kunnen voldoen, is er veel contact geweest tussen beide onderhandelingstafels over de loonafspraken. Doordat de onderhandelingen aan de cao-tafel in het voortgezet onderwijs zijn vastgelopen, is dat proces helaas niet tot een afronding gekomen. Vervolgens zijn de onderhandelingen in het primair onderwijs doorgegaan met een akkoord als resultaat. Bij een eventuele hervatting van de onderhandelingen zal daarom rekening (moeten) worden gehouden met de al gemaakte loonafspraken in het primair onderwijs.