Nieuwe kerndoelen voor po, vo en (v)so

05-04-2024

Het curriculum voor het funderend onderwijs wordt geactualiseerd. SLO (het landelijk expertisecentrum voor het curriculum) heeft van het ministerie van OCW opdracht gekregen om de kerndoelen bij te stellen. De eerste concepten zijn aangeboden aan Minister Marielle Paul, maar wat betekent dat eigenlijk voor het Praktijkonderwijs? 

Alle leerlingen hebben recht op goed onderwijs. Onderwijs dat hen helpt in hun ontwikkeling, voorbereidt op vervolgonderwijs en deelname in de samenleving. Wat is het waard om te leren, en wat moet je kennen, kunnen en hebben ervaren als leerling op school?

Huidige kerndoelen verouderd

De huidige kerndoelen zijn verouderd, te globaal geformuleerd en doorlopende leerlijnen zijn niet op orde. Kerndoelenteams van leraren, vakexperts en curriculumexperts hebben daarom conceptkerndoelen ontwikkeld om dit te verbeteren. SLO is op basis van een politieke besluit gestart met de kerndoelen Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid. De concepten daarvan zijn inmiddels opgeleverd. De andere leergebieden zijn nog volop in ontwikkeling. Vanuit inclusiviteit zijn de kerndoelen zo ontwikkeld dat deze bruikbaar moeten zijn voor primair, onderbouw voorgezet onderwijs, en voor het speciaal- en voortgezet speciaal onderwijs voor alle leerlingen die doorstromen naar vervolgonderwijs. 

Praktijkonderwijs denkt mee

De formulering van de kerndoelen is apart beoordeeld door een ‘klankbordgroep specifieke onderwijsbehoeften’ Vanuit doelgroepexpertise is meegekeken naar inhoud en formulering van de kerndoelen. Het praktijkonderwijs was hier ook bij betrokken. Daarnaast zitten er leraren praktijkonderwijs in de kerndoelenteams en hebben meerdere praktijkonderwijsscholen meegedaan aan de ‘Fase van beproeven’ waarin kerndoelen worden besproken en uitgeprobeerd in de onderwijspraktijk.

ZML en MB

Goede kerndoelen zijn ook van belang wanneer leerlingen zeer moeilijk lerend of een meervoudige beperking hebben. De opgeleverde conceptkerndoelen zijn echter niet toereikend voor deze leerlingen. Daarom zijn er ook functionele kerndoelen ontwikkeld. Twee expertgroepen (v)so met leraren en (vak)experts met verschillende achtergronden in het (v)so hebben vanuit hun expertise en ervaring met een specifieke doelgroep gewerkt aan deze functionele kerndoelen.

Functionele kerndoelen zijn praktijkgeoriënteerd en gericht op relevantie voor arbeid/dagbesteding en een passende plek in de maatschappij. Het zijn streefdoelen voor zeer moeilijk lerende of meervoudig beperkte leerlingen, maar vragen in de onderwijspraktijk om een beredeneerd aanbod voor leerlingen op hun eigen niveau. SLO levert nu de functionele kerndoelen (concept) voor Nederlands en rekenen en wiskunde op, later volgen die ook voor burgerschap, digitale geletterdheid, mens en natuur, mens en maatschappij, kunst en cultuur, bewegen en sport en moderne vreemde talen.

Wat betekent dit voor het Praktijkonderwijs?

Het praktijkonderwijs behoort tot het ‘voortgezet onderwijs’ dat onder de WVO (wet op voortgezet onderwijs) valt. De WVO schrijft voor dat het Praktijkonderwijs gericht is op de reguliere kerndoelen vo. 

Er bestaat geen formele set kerndoelen (vastgelegd in wet- en regelgeving) voor het Praktijkonderwijs. Dat blijft zo. De geactualiseerde kerndoelen po, vo en (v)so (uitstroom vervolgonderwijs) gaan ook gelden voor het praktijkonderwijs.

De WVO staat wel toe (artikel 2.31) dat binnen het Praktijkonderwijs beredeneerd kan worden afgeweken van de kerndoelen op basis van het leerpotentieel van een leerling. Hierbij kunnen de functionele kerndoelen ook behulpzaam zijn voor passend onderwijsaanbod.

Wat volgt er na kerndoelen?

Kerndoelen zijn een belangrijke stap voor het versterken van het curriculum, maar er is meer nodig. Scholen hebben o.a. goede leerlijnen en materialen nodig om een passend onderwijsaanbod te realiseren. Voor het Praktijkonderwijs zijn leerlijnen essentieel om een goede vertaling van de kerndoelen naar de onderwijspraktijk te maken. Zodra de kerndoelen zijn vastgesteld start SLO met het ontwikkelen van leerlijnen. Voor het Praktijkonderwijs komen er specifieke leerlijnen gericht op dit type onderwijs. Deze leerlijnen hebben geen wettelijke status. Scholen zijn dus niet verplicht deze te gebruiken.

Meer weten?

Bekijk via onderstaande links de webplatforms en meld je aan, zodat je op de hoogte blijft van de ontwikkelingen.

  • Klik hier voor de conceptkerndoelen Nederlands / rekenen en wiskunde / burgerschap en digitale geletterdheid po, vo en (v)so
  • Klik hier voor de functionele conceptkerndoelen (concept) Nederlands (ZML/MB)
  • Klik hier voor de functionele conceptkerndoelen (concept) rekenen en wiskunde (ZML/MB)