Nog steeds geen ov voor mbo-leerlingen van het praktijkonderwijs

24-11-2023

Deze week een bericht in het Algemeen Dagblad over de belofte voor een ov-kaart voor praktijkschool-leerlingen die mbo-onderwijs volgen. “De minister had het nog zo beloofd.”

Het was de leerlingen die mbo-onderwijs op een praktijkschool volgen, zo beloofd. Nota bene door de onderwijsminister. Net als alle andere mbo-leerlingen zouden ook zij een ov-kaart krijgen. Maar anderhalve maand voordat ze van de regeling zouden gaan profiteren, is er nog niets. Extra wrang: juist deze kinderen hebben het veelal thuis niet breed.

Elke morgen reist Romy (16) van Pijnacker-Nootdorp naar praktijkschool De Einder in hartje Den Haag. Eerst de bus en dan drie verschillende trams. Op de Einder volgt ze een mbo-1 opleiding. Trots is ze dat het haar gelukt is, om nu al zo ver te komen. Alleen: het kost haar elke week wel veertig euro. Veertig euro die ze zelf op moet hoesten. ,,Mijn moeder heeft het niet breed, dus ik moet het zelf betalen”, zegt ze eerlijk. Gelukkig kan ze ‘nageltjes zetten’, vertelt ze, en heeft ze al heel wat ‘klantjes’. ,,Maar ik vind het echt zo oneerlijk. Mijn vriendin volgt ook een mbo-1 opleiding, maar dan op het ROC Mondriaan. Zij krijgt wel gewoon een gratis ov-product.”

Oneerlijk vond ook de schoolleiding van praktijkschool De Einder. Zeker omdat ze tot vorig jaar ook dacht dat leerlingen gewoon recht hadden op de ov-studentenkaart. Ze volgden immers een mbo-opleiding. Weliswaar op hun oude praktijkschool, met extra instructie en in een veilige omgeving, maar de examens waren net als die van elke andere mbo’er, ingekocht bij een mbo-instelling.

Rechtszaak

Niets bleek minder waar, toen vorig jaar bij een tiental leerlingen hoge boetes op de deurmat vielen. Met bedragen uiteenlopend per leerling tussen de honderd en driehonderd euro. Juist omdat ze nog op hun oude middelbare school zaten, telden ze toch niet als een volwaardige mbo-leerling.

De school was er zo boos over, dat zij de boetes van de leerlingen overnam en van plan was een rechtszaak te beginnen. Zover kwam het niet. Minister Dennis Wiersma kwam tussenbeide en hij beloofde een einde te maken aan deze ongelijkheid. Ook voor de mbo-leerlingen op andere praktijkscholen in het land, die net als de Haagse scholieren ook boetes hadden gekregen. ‘Wrang’ noemde de minister het. Met ingang van 1 januari 2024 moest het geregeld zijn.

Maar nu het bijna 1 januari 2024 is, is er nog niets. ,,Sterker nog: het enige wat er is veranderd, is dat op de website van DUO staat dat ze er juist geen recht op hebben”, zegt Martijn Hoogeveen van de school.

Volgens het ministerie van Onderwijs wordt er echter nog steeds wel gewerkt aan een reiskostenvergoeding, al is nog niet helemaal duidelijk in welke vorm die zal worden gegoten. ‘Wij vinden het belangrijk’, zo laat het ministerie van Onderwijs weten. Een woordvoerder verwacht dat ‘binnen enkele weken’ een brief aan de Tweede Kamer wordt gestuurd. Hoe snel de brief besproken wordt, ligt aan de Tweede Kamer. 

Diep triest dat het nog niet geregeld is 

De verwachting is, met een nieuwe Kamer die gekozen wordt, dat het niet heel snel zal gebeuren. ,,Het is diep triest dat het nog niet geregeld is”, zegt Hoogeveen. ,,We hebben ambtenaren op bezoek gehad, er stond een passage hierover in de Miljoenennota. We hebben veel leerlingen die het thuis niet breed hebben. Zij lopen veel stage, in allerlei uithoeken van de stad, en moeten dus ook veel reizen. Dat zij zo worden weggedrukt, ja dat vind ik best een beetje laag.”

Ook binnen de sectorraad praktijkonderwijs wordt ontstemd gereageerd op het achterblijven van de regeling. Voorzitter Nicole Teeuwen: ,,Waarom krijgen leerlingen met de minste kansen, met het minste aantal jaren onderwijs, wel de meeste kosten voor hun rekening?” 

Romy, maar ook haar klasgenoot Zaharina, zal waarschijnlijk niet meer profiteren van de regeling. De moeder van Zaharina zal de vijftien tot twintig euro per week die het dit 16-jarige Haagse meisje kost om op haar stageadres vlakbij het ADO-stadion te komen, nog zelf moeten ophoesten. ,,Dat is echt veel geld voor mijn moeder”, zegt Zaharina. Om er hoopvol aan toe te voegen: ,,Maar als het goed is, haal ik dit jaar mijn examen en dan ga ik door voor een mbo-2 opleiding administratie op het ROC. Dan krijg ik gewoon mijn ov-jaarkaart.”