Praktijkonderwijs

Wat is praktijkonderwijs?

Praktijkonderwijs is een schoolsoort in het reguliere voortgezet onderwijs. Praktijkonderwijs wordt ook wel ‘pro’ genoemd.

In Nederland zijn 177 scholen voor praktijkonderwijs met in totaal ongeveer 29.000 leerlingen. Praktijkonderwijs is bedoeld voor leerlingen van 12 t/m 18 jaar die sterk zijn in praktische vakken.

De leerlingen worden opgeleid voor beroepen waar in Nederland grote vraag naar is in sectoren als bouw, metaal, groen, winkelpraktijk, horeca, logistiek en zorg en welzijn.

Toelatingscriteria praktijkonderwijs

Om toegelaten te worden tot het praktijkonderwijs is een toelaatbaarheidsverklaring praktijkonderwijs (TLV pro) nodig. De TLV wordt afgegeven door het samenwerkingsverband passend onderwijs. Hierbij worden de volgende landelijke toelatingscriteria gehanteerd:

  • Het IQ van de leerling ligt tussen 55 en 80.
  • De leerling heeft een leerachterstand van drie jaar of meer op minimaal twee van de volgende domeinen: inzichtelijk rekenen, begrijpend lezen, technisch lezen, spellen. Eén van de twee domeinen dient inzichtelijk rekenen of begrijpend lezen te zijn.

Scholen voor praktijkonderwijs hebben een geheel eigen manier van lesgeven. De leerlingen leren in kleinere klassen vooral vanuit de praktijk en door te doen. Tijdens de theoretische vakken wordt veel aandacht besteed aan taal en rekenen. Vervolgens wordt de theorie tot leven gebracht in praktische vakken als hout- en metaalbewerking, koken en serveren, zorg en welzijn, techniek, facilitair en groen. Hierbij is veel ruimte voor maatwerk. Elke leerling volgt een eigen leerroute aan de hand van een eigen ontwikkelingsplan, waarbij de nadruk ligt op wat de leerling kan en wil. Door het versterken van het vertrouwen in hun eigen capaciteiten, worden leerlingen gestimuleerd om hun talenten verder te ontwikkelen.

Daarnaast is het onderwijs gericht op persoonsvorming en op het vergroten van de zelfredzaamheid van de leerlingen in de maatschappij. Tijdens de lessen wordt integraal gewerkt aan de thema’s wonen, werken, burgerschap, leren en vrije tijd. Leerlingen leren binnen deze thema’s zo goed en zo zelfstandig mogelijk te functioneren binnen de school en in de maatschappij. Door deze bredere vorming, weten zij beter wat hun mogelijkheden zijn.

In de bovenbouw vormen stages een belangrijk deel van het leerproces. Een goede stage is vaak de basis voor een reguliere baan.

Schooldiploma

Tijdens hun opleiding kunnen leerlingen tal van branchecertificaten en praktijkverklaringen behalen. Tevens behaalt inmiddels een aanzienlijk deel van de leerlingen het entree-diploma (mbo-niveau 1) in het praktijkonderwijs. Sinds 2022 ontvangen leerlingen van het praktijkonderwijs aan het einde van hun opleiding een schooldiploma. Dit diploma is voorzien van een portfolio waarin de resultaten staan die de leerling heeft behaald.

Uitstroom

Een opleiding in het praktijkonderwijs biedt volop kansen op de arbeidsmarkt. Na het praktijkonderwijs stromen veel leerlingen dan ook rechtstreeks uit naar werk. De school helpt de leerlingen bij het vinden van een passende, bestendige baan. Nadat leerlingen zijn uitgestroomd, worden ze nog twee jaar gevolgd en bieden de scholen, indien nodig, nazorg en begeleiding.

Verder stroomt ruim de helft van de leerlingen uit naar een mbo-opleiding. Een vooropleiding in het praktijkonderwijs biedt dus ook volop kansen op een passende vervolgopleiding.

Een mooi doorkijkje m.b.t. 25 jaar praktijkonderwijs: