speerpunten

Het praktijkonderwijs is een reguliere schoolsoort in het voortgezet onderwijs. Toch wordt het praktijkonderwijs op een andere manier bekostigd dan andere reguliere schoolsoorten. De Sectorraad Praktijkonderwijs vindt dit niet terecht en lobbyt al jaren intensief voor rechtstreekse, ongedeelde bekostiging. Met succes: waarschijnlijk wordt de directe bekostiging in 2027 ingevoerd.

Het praktijkonderwijs is nog vrij onbekend als reguliere schoolsoort in het voortgezet onderwijs. Ouders, leerlingen, maar ook veel onderwijsprofessionals zijn vaak niet goed op de hoogte van de mogelijkheden die het praktijkonderwijs biedt. Dat is jammer, aangezien in het praktijkonderwijs leerlingen worden opgeleid voor beroepen waar veel vacatures voor zijn in Nederland.

Al enkele jaren worden basisscholen opgeroepen om kansrijk te adviseren. Bij twijfel over het meest passende advies wordt een optimistische inschatting gemaakt van wat leerlingen kunnen bereiken. Er wordt overwegend positief gedacht over kansrijk adviseren. Toch bereiken de Sectorraad Praktijkonderwijs steeds meer signalen dat kansrijk adviseren ook negatieve effecten heeft, vooral voor leerlingen van het praktijkonderwijs.

Sinds de invoering van de doorstroomtoets is het aantal aanmeldingen voor leerjaar 1 van het praktijkonderwijs landelijk met ongeveer 15% gedaald, met uitschieters in de grote steden tot wel 50%. Veel van deze leerlingen waren al toegelaten tot het praktijkonderwijs, maar zijn naar aanleiding van de uitslag van de doorstroomtoets alsnog naar het vmbo gegaan. Het dakpanadvies pro/vmbo-bb schept hierbij verwarring.

Mbo-leerlingen hebben recht op een gratis ov-kaart, maar pro-leerlingen niet. Dat leidt tot kansenongelijkheid en ongewenste bijeffecten. Sommige pro-leerlingen kunnen niet op de meest passende plaats stagelopen, omdat hun ouders de reiskosten niet kunnen betalen. Soms gaan leerlingen vroegtijdig naar het mbo, omdat ze daar wel een ov-kaart krijgen, ook al is het niet de meest passende onderwijsplek.

Om toegelaten te worden tot praktijkonderwijs is een toelaatbaarheidsverklaring (TLV-pro) nodig. Praktijkonderwijs is echter regulier voortgezet onderwijs. Voor toelating tot andere reguliere onderwijssoorten, zoals vmbo, havo en vwo is geen TLV nodig. Bovendien zijn de oorspronkelijke redenen voor het invoeren van een TLV inmiddels achterhaald. De Sectorraad Praktijkonderwijs pleit er dan ook voor dat er geen tlv meer nodig is om naar praktijkonderwijs te kunnen gaan.

In het praktijkonderwijs kunnen leerlingen tal van branchecertificaten en praktijkverklaringen behalen. Dit zijn bewijzen van de kennis, vaardigheden en processen die de leerlingen op de praktijkschool en tijdens hun stages hebben geleerd. Deze certificaten en verklaringen zouden dan ook automatisch recht moeten geven op vrijstellingen in het mbo. Dat is nu helaas niet altijd het geval.

De pro-scholen volgen de oud-leerlingen nog twee jaar nadat ze zijn uitgestroomd. De school helpt de oud-leerlingen om aan het werk te blijven en om mee te doen aan de maatschappij. De scholen ontvangen hier echter geen financiële vergoeding voor.